Quẻ Sơn Địa Bác là quẻ thứ 23 trong 64 Quẻ Kinh Dịch. Đại biểu cho sự bóc lột, gọt đẽo.
Quẻ được tạo nên từ Quái Cấn và Quái Khôn thành.
SƠN ĐỊA BÁC
Lời triệu: ƯNG THƯỚC ĐỒNG LÂM
NGUYÊN VĂN CỦA QUẺ SƠN ĐỊA BÁC
Bác。 Bất lợi hữu du vãng。
Tượng viết：Sơn phụ ư Địa， Bác。 Thượng dĩ hậu hạ， an trạch。
VĂN BẠCH THOẠI GIẢI THÍCH VỀ QUẺ SƠN ĐỊA BÁC
Quẻ Sơn Địa Bác： có nơi đến thì bất lợi。
《Tượng từ》 nói： Quẻ này Thượng Quái là Cấn là Sơn， Hạ Quái là Khôn là Địa， núi tại trên đất， gió mưa bào mòn， đây là Quái tượng của Quẻ Sơn Địa Bác。 Quân Tử xem Quái tượng này， lấy đá núi tróc từng mảng， mỏm đá đổ nát là cảnh giới， cho nên thắt dày lòng dân， khiến nhân dân an cư lạc nghiệp。
《ĐOÁN DICH THIÊN CƠ》GIẢI THÍCH QUẺ SƠN ĐỊA BÁC
Quẻ Sơn Địa Bác Cấn Thượng Khôn Hạ， là Cung Càn Quẻ Ngũ Thế。 Quẻ Sơn Địa Bác tượng trưng tróc từng mảng， vì núi cao có nguy cơ sụp đổ mà tróc từng mảng。 Lúc này là khi Âm khí cực thịnh， Quân Tử phù hợp cẩn thận ẩn nhẫn， không được tùy tiện hành động。
BẮC TỐNG DỊCH HỌC THIỆU UNG GIẢI THÍCH QUẺ SƠN ĐỊA BÁC
Bóc lột đục khoét， nỗi lo tình hình thiên tai； tiến thủ khó thành， thuận thời mà ngừng。
Người được quẻ này， thời vận không đẹp， có nhiều tổn thất， tiến lên có cản trở， phù hợp thuận thời mà ngừng， an phận tự giữ lấy phẩm đức。
ĐÀI LOAN QUỐC HỌC NHÀ THÔNG THÁI (VỀ NHO GIÁO) PHÓ BỘI VINH GIẢI THÍCH
Thời vận： thời vận không đẹp， an tâm tự giữ lấy phẩm đức。
Tài vận： ra cửa hoạch lợi， tước tài của người。
Gia trạch： không rời xa nhà chính mình， ở thuê có thể mua。
Thân thể： sợ mất hồn vía， hết sức cẩn thận。
GIẢI QUẺ SƠN ĐỊA BÁC THEO TRUYỀN THỐNG
Quẻ này là Dị Quái （Hạ Khôn Thượng Cấn） trùng điệp。 Ngũ Âm ở dưới， nhất Dương ở trên， Âm thịnh mà Dương cô； núi cao dựa theo đất。 Hai cái đều là tượng tróc từng mảng， nên là “Quẻ Bác ”。 Quẻ này Âm thịnh Dương suy， ví như tiểu nhân đắc thế， Quân Tử khốn đốn， sự nghiệp bại hoại。
Đại tượng：núi dựa vào đất ví như đá núi sụp đổ mà rơi ở trên mặt đất ， ngũ Âm ép nhất Dương， chính nghĩa bị tổn hại。
Vận thế：ác vận trói buộc， phù hợp lại lần nữa an bài， không được tự cho mình thông minh， phòng bị phụ nữ cùng với tiểu nhân liên lụy。
Sự nghiệp： thời vận không đẹp， chính là xu thế tất yếu， cá nhân chỉ có thể thuận theo thời thế mà tạm dừng hành động， yên tĩnh theo dõi đợi biến đổi， không được mạo hiểm， tích cực sáng tạo điều kiện， tăng cường thực lực， cẩn thận ẩn nhẫn， chớ cùng tiểu nhân cùng đi。 Khi đến chuyển vận， thành tựu sự nghiệp， là thời kỳ không xa。
Kinh Thương： đã từ đỉnh cao chuyển sang sa sút， tiến vào thời kỳ buôn bán ế ẩm， yêu cầu nghiêm túc tổng kết kinh nghiệm dạy dỗ， tiến hành chỉnh đốn， càng là không được dốc toàn lực。 Hình thế khởi sắc một khi đến nơi， có thể thuận thế ung dung trở lại。
Cầu danh： tính khả năng thành công không lớn， không được khăng khăng cưỡng cầu， cần tiếp tục sáng tạo điều kiện， nỗ lực đề cao bản thân， tăng cường bản lĩnh cư xử， tăng cường thực lực， chờ thời cơ đông sơn tái khởi。
Tình yêu và hôn nhân： ắt phải thận trọng xem xét， trừ khi có người hoàn toàn xứng đôi， không được tùy tiện tiến hành。 Song phương cần chú ý giữ gìn hòa thuận gia đình。
Quyết sách： một đời quanh co khá nhiều， thường thường ẩn vào tình cảnh không thuận lợi， thậm chí bước đường cùng， nhưng có thể tuyệt xứ phùng sinh。 Chỉ cần bình tĩnh phân tích hình thế， ngoan cường lăn xả， nhất định sẽ triệt để cải biến vận mệnh， thu được kết quả tốt đẹp， làm người khác ngạc nhiên và ghen tị。 Quan trọng là không được nôn nóng cầu kết quả， càng là không được mạo hiểm。 Phải thuận theo thời thế， đều phòng tiểu nhân hãm hại。
HÀM NGHĨA TRIẾT HỌC CỦA QUẺ 23
Quái tượng của Quẻ Sơn Địa Bác， ý nghĩa tượng trưng của quẻ Sơn Địa Bác
Quẻ Sơn Địa Bác， là Dị Quái trùng điệp， Quái Khôn ở dưới， Quái Cấn ở trên。 Khôn là Địa， tại bên dưới Sơn； Cấn là Sơn， tại bên trên Địa。 Núi tại trên đất， quanh năm bị đến gió táp mưa sa， lôi kích phơi nắng， bị bào mòn không ngừng。
Từ toàn bộ trên Quái tượng xem， ngũ Âm ở dưới， nhất Dương ở trên， Âm thịnh mà Dương cô； núi cao dựa vào đất。 Núi cao bị gió mưa ăn mòn mà tróc từng mảng， sắc đẹp vốn dĩ của nó gặp đến phá hoại， tróc từng mảng vật rơi tại trên đất， đem vật trên đại địa nghiền nát， đã phá hoại sắc đẹp đại địa vốn có， đối với đại địa cũng là một loại phá hoại。 Vì vậy Quẻ Bác có sẵn tính phá hoại。 Quẻ này Âm thịnh Dương suy， ví như tiểu nhân đắc thế ， Quân Tử khốn đốn， sự nghiệp bại hoại。 Đương nhiên， Kinh Dịch là tràn đầy tư tưởng biện chứng và triết lý phát triển biến hóa， nếu là tróc từng mảng vật rơi đến trên đất， trên đất chính là một cái hố， tróc từng mảng vật đem nó dập； hoặc là trên đất là đất đai cằn cỗi， tróc từng mảng thổ nhưỡng màu mỡ， này còn là việc tốt rồi。
Quẻ Bác vị trí ở sau Quẻ Sơn Hỏa Bí， trong 《Tự Quái》 dạng này nói rằng： “chí sức， nhiên hậu hưởng tắc tẫn hĩ， nên gọi nó là Bác。 Bác giả， Bác dã。” Trải qua che đậy của Quẻ Bí， đã thông suốt đến phần cuối， tiếp theo tựu là bào mòn rồi。
Quẻ Bác là một quẻ trên tiếp nhận một Quẻ Bí tượng trưng thịnh đại vô cùng mà đến。 Quẻ này nói đích thị là đạo lý sự vật có thịnh tất có suy thoái。 Từ Sơ hào đến hào thứ tư trên cơ bản đều là ý nghĩa này。 Hào thứ năm của nó nói đích thị là áp dụng một số biện pháp bổ cứu đối với suy thoái， một hào sau cùng của nó nói đích thị là sau khi áp dụng một số biện pháp bổ cứu đã đạt được hiệu quả。
Quẻ Bác thuộc về Quẻ Trung Hạ。 Trong 《Tượng》 dạng này bình đoán quẻ này： chim khách gặp trời tối ngủ trong rừng， không biết trong rừng trước đã có chim ưng， tuy nhiên cùng nơi lòng sinh ác， nếu gặp quẻ này thị phi nhẹ。
Quẻ này tên quẻ là Bác。 Trong 《Thuyết Văn》 nói： “Bác， liệt dã。” Trong 《Quảng Nhã》 nói： “Bác， Ly dã。” Đủ thấy chữ “Bác” bản nghĩa là chỉ đồ vật bỏ đi vật thể trên bề ngoài， cũng tựu ý nghĩa là tróc、 cạo gọt、 tróc từng mảng。 Đồ vật trang sức sẽ không lâu dài， cuối cùng đều phải tróc ra， tựu giống chúng ta làm trang trí nhà một dạng， qua mấy năm， bề ngoài tường tựu phải tróc từng mảng， còn phải lại lần nữa sửa sang。 Vì vậy phía sau Quẻ Bí， liền là Quẻ Bác。 Trong 《Tự Quái Truyện》 nói： “chí sức， tiếp đó hanh thì tận hỉ， nên gọi là Bác。” Trong 《Tạp Quái Truyện》 nói： “Bác， lạn dã。” Đủ thấy 《Tự Quái Truyện》 cùng 《Tạp Quái Truyện》 là Xã hội biến hóa mà nói đó。 Thời thịnh thế， mọi người chú trọng trang sức， xa xỉ quá mức， tựu giống vật mục nát một dạng， sẽ từng bước bào mòn phồn vinh thịnh thế， khiến thịnh thế hướng đi suy thoái。
BỐ CỤC LỤC HÀO CỦA QUẺ SƠN ĐỊA BÁC
BÍNH DẦN Thê – Tài
Phục HUYNH – THÂN BÍNH TÍ Thế Tử – Tôn
Quái thân BÍNH TUẤT Phụ – Mẫu
ẤT MÃO Thê – Tài
ẤT TỴ Ứng Quan – Quỷ
ẤT MÙI Phụ – Mẫu
Bác nghĩa là rơi rụng ( lạc ), trong quẻ thiếu hào huynh đệ, dùng quẻ càn hào thứ 5 thân kim, phục ở hào 5 quẻ này là tí thủy. Tí thủy là phi thần, thân kim là phục thần, kim sinh thủy là phục sinh phi gọi là tiết khí.
NHÓM QUẺ THUỘC CÀN
- QUẺ BÁT THUẦN CÀN
- QUẺ THIÊN PHONG CẤU
- QUẺ THIÊN SƠN ĐỘN
- QUẺ THIÊN ĐỊA BĨ
- QUẺ HONG ĐỊA QUAN
- QUẺ SƠN ĐỊA BÁC
- QUẺ HỎA ĐỊA TẤN
- QUẺ HỎA THIÊN ĐẠI HỮU
Nội dung được chuyển thể từ sách mạng Trung Quốc, do Nguyễn Việt Kiên biên dịch.
- Minh Đường Trong Phong Thủy - May 2, 2024
- Thập Thần Bát Tự Xem Tính Cách - April 13, 2024
- Thập Thần Bát Tự Quá Vượng - April 11, 2024
Leave a Reply